Mimarların ”En Uzun Bina Benimki” Diyebilmek İçin Girdikleri Kıyasıya Rekabet: Chrysler Binası’nın Yükseklik Yarışı
20. yüzyılın başları, Amerika’nın ekonomik ve teknolojik gelişiminde büyük bir dönüm noktasıydı. Hızla büyüyen Amerikan ekonomisinin çıktısı olarak refah seviyesi artmış, böylelikle ülke her açıdan hızlı bir büyüme sürecine girmişti.
New York’un ikonik gökdelenlerinin birçoğunun temeli de bu dönem atılmıştı. Öyle ki, o dönemin simgelerinden biri hâline gelen iki bina, Chrysler Binası ve Empire State Binası, en yüksek olma unvanı için kıyasıya bir rekabet içindeydi.
İkonik Chrysler Binası, otomotiv endüstrisinin devlerinden Chrysler’ın merkez binası olarak tasarlanmıştı.
Walter Chrysler önderliğinde 1928 yılında yapımına başlanan ve William Van Alen tarafından tasarlanan bina, her açıdan dikkat çekici bir yapıydı.
Binanın tepesindeki çelik süslemeler ve özel tasarımının da o dönemin mimari yeniliklerini ve teknolojik gelişmelerini yansıtması amaçlanmıştı.
Ancak henüz Empire State Binası ortada yokken bile Chrysler Binası’nın mimarı eski ortağı H. Craig Severance ile bir yarış hâlindeydi.
Öyle ki, ikili kendi binalarının en yüksek bina olması için binalarına yeni katlar ekliyor ve planları sürekli revize diyorlardı.
Bu savaşı Chrysler Binası kazandı ve 1930 yılında tamamlanmasının ardından, 319 metre yüksekliğiyle, dünyanın en yüksek binası unvanını almayı başarmıştı.
Fakat bu yarışa bir oyuncu daha katılacaktı. Empire State Binası!
Ancak 1929 yılında Büyük Buhran olarak anılan ekonomik kriz Amerika’nın kapısını çalmıştı.
Bu sebeple, Chrysler Binası’nın tamamlanmasının hemen ardından inşaatına başlanılan Empire State Binası, sadece yüksek bina yapma yarışının bir parçası olarak değil, aynı zamanda ekonomik durgunluğun hâkim olduğu bir dönemde işçi istihdamı ve ekonomik canlanma amacıyla da önemli bir proje olarak ortaya çıktı.
1930 yılında başlanan Empire State, hızla yükselerek, 102 kat ve 381 metre yüksekliğe ulaştı.
Bu durum Chrysler Binası için “en yüksek bina” unvanını kaybetmek demekti ve bina bu unvanı yalnızca 11 ay koruyabildi.
1931 yılında tamamlanan Empire State Binası, Chrysler Binası’nı geçerek dünyanın en yüksek binası unvanını aldı.
Empire State Binası New York’un en yüksek binası olma unvanını 1973’te Dünya Ticaret Merkezi tamamlanana kadar korudu.
Chrysler Binası ise hâlâ çelik yapı ile inşa edilmiş dünyanın en yüksek tuğla binası unvanını koruyor.
Mimariyle ilgili ilginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
